Αύριο είναι τσικνοπέμπτη.
Εμείς οι γεροντόγεροι τώρα τελευταία τη μάθαμε. Παλιά δεν περίσσευαν κρέατα ώστε να τσικνίσουμε και τη Πέμπτη και να φάμε και τις αποκρές, που τις περιμέναμε να γευτούμε το τελευταίο λουκάνικο της χριστουγεννιάτικης ευωχίας, να φάμε τον κόκορα, που έβραζε στο κακάβι και την πίττα που ψηνόταν στη γάστρα. Σιχαθήκαμε το κρέας έλεγαν: “Τρώμε συνέχεια Χ΄στού, Λαμπρή και καμμιά φορά και τ΄ς Αποκρές”.
Τις Απόκριες δεν περιμέναμε μόνο το ασύστολο φαγοπότι αλλά και να ντυθούμε μπούλες ή μασκαράδες. Φοράγαμε ότι πιο περίεργο βρίσκαμε, βάζαμε ένα αγανό κεφαλομάντηλο της μάννας μας για προσωπίδα, γεμίζαμε ένα φθαρμένο τσουράπι με στάχτη και οργανωμένοι σε ομάδες γυρίζαμε όλο το χωριό. Σε καλές εποχές διοργανωνόταν και αποκριάτικο γλέντι με τη συμμετοχή όλων των κατοίκων.
Γιορτάζαμε τις απόκριες όπως σ΄ όλη την Ελλάδα. Οι μπούλες κι ο αλευροπόλεμος (σταχτοπόλεμος για μας) ήταν σταθερές αποκριάτικες αξίες.
Τα τελευταία χρόνια οι ρηξικέλευθοι Καρπενησιώτες παρελαύνουν με κάτι γελοία άρματα και κάποιοι θεατρίζουν με τον βλακώδη Πανάρατο, που πριν από χρόνια, μάλλον η τοπική Διανόηση, πρότεινε και επιβλήθηκε ως αποκριάτικο δρώμενο. Τούτος είναι ατελής διασκευή του δράματος Ερωφίλη του Χορτάτση, που διαδραματίζεται στην Αίγυπτο. Αυτόν μεταλαμπαδεύσαμε στο τεράστιο πολιτισμικό χωνευτήρι και κοσμοπολίτικο Καρπενήσι. Μάλιστα τόσο πολύ το χώνεψε η τοπική νομενκλατούρα, που κάποιοι ελαυνόμενοι από εθνική παράκρουση, έγραψαν ότι τα στρατεύματα του βασιλέως Πανάρατου έσμιξαν με το στρατό του βασιλέως Ευρύτου και όλοι μαζί κατατρόπωσαν τους θηριώδεις Γαλάτες στα Κοκάλια κι έτσι σώθηκε ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία! Ελπίζω φέτος να μην τιμήσουνε το βασιλιά Πανάρατο.
Υπάρχουν καλύτερα δρώμενα και αποκριάτικες δραστηριότητες. Ας εκσυγχρονίσουμε τις δικές μας μπούλες, (ο τόπος μας βρίθει από μασκαράδες) και τον δικό μας αλευροπόλεμο, ως υποκατάστατο του γιαουρτώματος που θέλουν οι πραγματικοί μασκαράδες.
Ντόπιο υλικό υπάρχει. Ο τόπος μας επί αιώνες έσφυζε από ζωή και φυσικό επόμενο είναι να βρίθουν τα ερωτικά δράματα, με ότι περιεχόμενο τραβά η ψυχή του ορεσίβιου καρναβαλιστή. Δεν χρειάζεται κανένας εμπνευσμένος θεατρολόγος να συνθέσει κάτι τέτοιο. Ο παραδοσιακός τρόπος, που γιορτάζονταν οι Απόκριες, και η σημερινή μασκαροπραγματικότητα υποδεικνύουν από μόνα τους το σενάριο και τη σκηνοθεσία του δράματος.
Εν κατακλείδι ήθελα να πω ότι σήμερα, 2 Μαρτίου, έχω γενέθλια, τα οποία κι αυτά τα τελευταία χρόνια θυμάμαι, γιατί ποτέ δεν τα γιορτάζαμε. Τόσα ζωντανά γεννιούνταν στο νοικοκυριό, δεν ήταν δυνατόν να γιορτάζονται ολονών τα γενέθλια!
...Οι διαχειριστές του "PO" ευχόμαστε στον Αλέξανδρο χρόνια πολλά με υγεία και κάθε ευτυχία, πάντα γερός για να μας ταξιδεύει με τα υπέροχα κείμενά του
1 σχόλιο :
Μπράβο Αλέκο που μας θυμίζεις τις Ευρυτανικές αποκριές πριν μετατραπούν σε ατραξιόν και γελοίες αντιγραφές καρναβαλιών. Αυτό που θυμάμαι απο τις αποκριές ήταν η καθολική συμετοχή των κατοίκων στο διονυσιακό κλίμα των ημερών. Ειδικά τους Κρεντιώτες μασκαράδες μεταμφιεσμένους ευρηματικά με "αυτόχθονα" υλικά, (γουρνοτόμαρα, γιδοτόμαρα κλπ)υποδυόμενοι τα πρόσωπα του γαμπρού, της νύφης, του γέρου , της γριάς, του παπά, του χωροφύλακα (που έκοβε τα πρόστιμα να βγούν τα έξοδα, ανάλογα με την ... φοροδοτική ικανότητα του παραβάτη)και των υπολοίπων μελών της κοινωνίας όπως η θρασύτατη νταρντάνα (που ήταν φυσικά άντρας) "γκόμενα" που καθόταν στα πόδια των πραγματικών γερόντων με σεξουαλικά υπονούμενα, του αρκουδιάρη και της αρκούδας του κλπ. Φυσικά απαραίτητη ήταν η παρουσία της τοπικής ορχήστρας. Λόγω του ακατάλληλου για ανήλικους περιεχομένου των εκδηλώσεων οι μικροί απομακρύνονταν τρομοκρατημένοι είτε απο τις επιθέσεις της αρκούδας που ξέφευγε κατα διαστήματα απο την επιτήρηση του αρκουδιάρη, είτε απο τη κάλτσα με τη στάχτη. Η εκδήλωση αυτή επιβιώνει ακόμα στην Κρέντη και είναι ίσως η μόνη αυθεντική στην περιοχή μας. αξίζει τον κόπο να την παρακολουθήσει κανείς.
Σταύρος Κοσμάς
Δημοσίευση σχολίου